Videoya Türkçe altyazı eklemek için şunları yapın:
Sağ alt köşedeki dişli çark simgesine tıklayın.
Açılan menüden Altyazılar (Subtitles) seçeneğini tıklayın.
Ardından Otomatik çeviri (Auto-translate) seçeneğine tıklayın.
Açılan listeden Türkçe dilini bulun ve ona tıklayın.
Kelebek Oyunu:
"Kelebek Etkisi" oyunu oynanır. Öğrenciler bir çember oluşturur. Öğretmen bir hareket yapar. Yanındaki öğrenci aynı hareketi tekrarlar ve hareket kelebek etkisi gibi çemberde devam eder. Son öğrenci hareketi yaptıktan sonra, öğretmen yeni bir hareket başlatır. Hareket taklit edilerek sürdürülür ve sona gelindiğinde tekrar değiştirilir. Önemli olan, diğer öğrencilerin yeni hareket gelene kadar önceki hareketi yapmaya devam etmeleridir. Oyun sırasında sessiz olmak ve oyunun sesine kulak vermek önemlidir.
1. hareket: İki eli birbirine sürterek ses çıkarma
2. hareket: Parmak şıklatma
3. hareket: Alkış
4. hareket: Aynı anda elleri çırpma ve ayaklarla yere vurma
Oyundan sonra sorulacak sorular:
Oyun nasıl geçti?
Bu oyun sende ne gibi duygular uyandırdı?
Öğrencilere açıklanır ki, oyunda yaptığımız küçük bir davranış —başlatılan bir hareketin tüm çemberi etkilemesi— büyük bir etki yaratabilir. Doğada da durum aynıdır.
Kavramları aklında tut!
Ekoloji, organizmaları ve onların yaşam ortamını inceler.
Canlı organizmalar çok çeşitlidir ve birbirinden farklıdır. Tek hücrelilerden memelilere kadar uzanır.
Yaşam ortamı, organizmayı etkileyen biyotik (canlı) ve abiyotik (cansız) faktörlerin bir bütünüdür.
Abiyotik faktörler; hava, ışık, sıcaklık ve su gibi fiziksel unsurlardır.
Biyotik faktörler ise türler arası ilişkiler ve organizmaları etkileyen diğer tüm canlıları kapsar.
Çevre, tüm dünyanın çeşitli doğasını ifade edebilir, ancak aynı zamanda ekonomik, sosyal, kültürel ve teknolojik çevreyi de kapsayabilir.
Sosyal çevre, toplumun farklı sistemleri –kültür, hukuk, siyaset ve din– arasındaki ilişkileri içerir.
Ekonomik çevre, sosyal çevrenin bir parçasıdır ve bölgesel, ulusal ve küresel ekonomiyle bağlantılıdır.
Teknolojik çevre, insan tarafından üretilmiş teknoloji ve teknikle ilgilidir.
Ekolojide, çevresel değişimleri ve ilişkileri anlamak çok önemlidir.
Doğal çevrenin yanı sıra, insan yapımı yapay çevrelerin etkisi de incelenir.
Canlılar farklı ölçeklerde incelenir: hücre düzeyinde (biyokimya, moleküler biyoloji, hücre biyolojisi), bireysel organizmalar düzeyinde (botanik, zooloji), popülasyonlar, ekosistemler ve tüm biyosfer düzeyinde.
Son iki düzey, ekolojinin inceleme alanına girer.
Ekosistem, organizmaların beslenme ilişkileri yoluyla birbirine bağlı olduğu ve çevresel koşullarla birlikte kendi kendini düzenleyen ve gelişen işlevsel bir sistemdir.
Bir ekosistemin temel bileşenleri şunlardır:
İnorganik maddelerden organik maddeleri fotosentez yoluyla üreten bitkiler,
Organik maddeyi dönüştüren otobur ve etobur hayvanlar,
Organik maddeyi tekrar inorganik hale getiren ayrıştırıcılar,
Yaşam için gerekli tüm maddelerin sağlandığı ve yaşamsal faaliyetlerin artıklarının döndüğü cansız çevre.
Her türün varlığı ve birey sayısı diğer türlere ve çevresel koşullara bağlı olduğundan, tür çeşitliliği fazla olduğunda hiçbir türün popülasyonu (birey sayısı) aşırı derecede artamaz.
Ekosistemlerde doğal denge, ekolojik istikrarı sağlar ve çok önemlidir.
Bir ekosistem; göl, deniz, çayır ya da orman gibi örnekler olabilir.
Ekosistemler zaman içinde değişir ve gelişir.
Her tür, ekosistemde belirli bir rol yani ekolojik niş üstlenir; bu niş, o türün diğer organizmalarla olan ilişkilerine göre şekillenir.
Ekolojik dengede, farklı büyüklükteki ekosistemler bir arada bulunur; küçük sistemler büyüklerin bir parçasıdır ve sonunda biyosfer adı verilen en büyük ekosistemi oluştururlar.
STEAM etkinliği – Çözünürlük
Deneyin Yapılışı:
Şeffaf ve suyla dolu bardaklar veya plastik kaplar al. Aşağıdaki farklı maddeleri hazırla: kahve, kum, un, şeker, mısır gevreği, tuz ve makarna.
Bu maddeleri suya koyduğunda ne olacağını düşün. Suya koymadan önce her bir madde için tahminlerini yaz. Sence ne olacak?
Şimdi maddeleri tek tek suya koy ve gerçekten ne olduğunu gözlemle. Gözlemlerini ayrı ayrı yaz.
Tahminlerin doğru çıktı mı? Eğer tahminlerin yanlışsa, sence bunun sebebi ne olabilir?
Değerlendirme Soruları:
Bu deney sayesinde farklı maddeler hakkında ve onların doğaya etkileri konusunda ne öğrendin?
Geri dönüşüm ve atık yönetimi neden gereklidir?
Çözünürlük
Gerekli Malzemeler:
Kapaklı cam kavanoz, buz küpleri, saç spreyi, su, su ısıtıcısı
Uygulama Aşamaları:
Suyu kaynat.
Cam kavanozun içine sıcak suyu dök.
Suyu döktükten hemen sonra kavanozun içine bir miktar saç spreyi sık.
Kavanozun kapağını ters çevirerek üzerine yerleştir.
Ters çevrilmiş kapağın üzerine buz küpleri koy.
Biraz bekledikten sonra su buharı yoğunlaşır ve içeride bir bulut oluşur.
Kapağı açtığında, bulut buhar şeklinde dışarı çıkar.
Tartışma:
Hızla değişen hava koşulları, yağışlı dönemlerin artması ve aşırı iklim olayları üzerine sohbet edin.
Öğrenciler gruplara ayrılır ve kral kelebekleri (monarh kelebekler) hakkında metin okunur. Büyük öğrenciler metni kendi başlarına okuyabilir.
Her gruba Cornell not alma şeması verilir.
Öğrenciler, haberi özet olarak yazarlar.
Her gruptan, haberle ilgili dört soru hazırlamaları istenir. Bu sorular "Neden?" ve "Nasıl?" kelimeleriyle başlamalıdır.
Hazırlanan sorular not kâğıtlarına yazılır ve tahtaya yapıştırılır. Tahta ikiye ayrılmıştır: bir tarafında "Neden", diğer tarafında "Nasıl" başlığı vardır.
Daha sonra, öğretmen rehberliğinde bu sorulara birlikte cevap aranır ve grup olarak tartışılır.
Elde edilen cevaplar yardımıyla kavram haritaları da oluşturulabilir.
Tartışma sonunda şu farkındalıklara varılır:
Bir haberin hem olumlu hem de olumsuz etkisi olabilir.
Bu tür haberler, insanları iklimi korumaya teşvik edebilir ya da ilgisizliğe neden olabilir.
Hepimiz kendi davranışlarımızdan sorumluyuz.
Çevre korumaya katkı sağlayabiliriz ya da onu engelleyebiliriz.
Her birimiz, günlük seçimlerimizle dünyayı daha iyi bir yer haline getirebiliriz.
Öğrencilere bir deniz su samuru resmi gösterilir.
Öğretmen öğrencilere şu soruları yöneltir:
Daha önce hiç deniz su samuru gördünüz mü?
Nerede yaşayabilir?
Hangi ülkelerde yaşayabilir?
Daha sonra deniz su samuruyla ilgili bir haber okunur veya öğrencilere okutulur.
Ardından şu sorular sorulur:
Makaleyi beğendin mi?
Neden beğendin ya da neden beğenmedin?
Deniz su samurunun doğadaki dengeyi korumadaki rolünü fark ettiniz mi?
Her canlının ekosistemde bir rolü vardır. Bu dengeyi korumak çok önemlidir.
Bu etkinliği çoğaltarak kullanın: sayfanın bir yüzünde resimler, diğer yüzünde ise sorularla dolu oyun alanı yer alır.
Öğrenciler, resimli tarafı inceledikten sonra yatay, dikey ya da çapraz olarak üç resmi birleştirerek bir sıra seçer ve bu sırayı çizer.
Daha sonra tüm öğrenciler kağıdı ters çevirir.
Seçilen resimlerin arkasında bulunan aynı konumlara denk gelen görevleri (soruları) bireysel olarak tamamlarlar.
Ardından, aynı sırayı seçmiş olan bir arkadaş bulunur.
Birlikte verilen cevaplar tartışılır ve gerekiyorsa düzenlemeler yapılır.
Son aşamada, tüm sınıf birlikte sorulara verilen yanıtları tartışır.
Herkesin kendi düşüncesini paylaşması önemlidir.
Bu tartışma sayesinde iklim değişikliğiyle ilgili farklı bakış açıları geliştirilir.
Öğrencilere çeşitli görseller dağıtılır.
Her görselden yeterli sayıda çoğaltılır ki, bu görseller daha sonra öğrencilerin 4 gruba ayrılmasını sağlar.
Daha sonra, her gruba aynı dosyada bulunan görselle eşleşen bir çalışma yönergesi verilir ve öğrenciler grup olarak çalışmaya başlarlar.
Çalışmanın sonunda, her öğrenci bireysel olarak öz değerlendirme formunu doldurur.
Bu formda, öğrenciler kendi yaşadıkları bölgede ekosistemleri korumak için yapabilecekleri 10 maddeyi yazarlar.
Ekolojik okuryazarlık dersi, ders planı ve öğrenme çıktıları ile birlikte