Videoya Türkçe altyazı eklemek için şunları yapın:
Sağ alt köşedeki dişli çark simgesine tıklayın.
Açılan menüden Altyazılar (Subtitles) seçeneğini tıklayın.
Ardından Otomatik çeviri (Auto-translate) seçeneğine tıklayın.
Açılan listeden Türkçe dilini bulun ve ona tıklayın.
Basitçe söylemek gerekirse, iklim kaygısı; iklim değişikliğiyle ilgili korku, endişe veya gerginlik hissidir.
İklim kaygısı, küçük yaşlardan itibaren gençler arasında giderek artan bir sorundur.
Duygu kartları kullanılarak öğrencilere şu açıklama yapılabilir:
Kaygı, normal ve yönetilebilir bir duygudur.
Daha az kaygı hissetmek, daha az önemsemek ya da harekete daha az bağlı olmak anlamına gelmez.
Buna karşılık, kaygı düşünme yetimizi engelleyebilir ve genel işlevselliğimizi azaltabilir.
Ayrıca uzun süreli kaygı ve stres, sağlık sorunlarına yol açabilir.
Öğrenciler, duygu kartlarını kullanarak duygularını ifade edebilirler.
Öğretmen, iklim kaygısının ne olduğunu açıkladıktan sonra öğrencilere farklı sıfatlar içeren kelime kartları verilir.
Öğrenciler, bu kartlardaki sıfatları kullanarak kendi duygularını ifade ederler:
Eşli çalışma: Öğrenciler duygularını eşlerine açıklar ve eşlerinin düşüncelerini dinler.
Sınıf paylaşımı: Eşli sohbetlerden çıkan düşünceler tüm sınıfla paylaşılır.
Öğretmenler, aşağıdaki sorularla tartışmayı yönlendirebilir:
İklim değişikliği daha çok genç nesilleri etkiliyor, ancak bu değişikliklerin oluşmasında gençlerin daha az suçu var. Bu durum sende nasıl bir duygu uyandırıyor?
Gezegenin geleceğinden kim sorumlu? Bu adil mi? Bu durumun kaygı duygusuyla nasıl bir ilişkisi var?
Yukarıdaki sorulara verdiğin tepkiler ve hissettiklerin, iklim değişikliğiyle başa çıkmamıza yardımcı olabilir mi? Neden evet ya da neden hayır?
İklim kaygısı, küresel ısınmanın mevcut ve gelecekteki sonuçları hakkında daha fazla insanın farkındalık kazanmasıyla birlikte büyüyen bir sorun haline gelmektedir.
İklim değişikliğinin geniş kapsamı, çaresizlik hissi, endişe ve kaygının fiziksel belirtilerine yol açabilir.
Ancak iklim kaygısıyla başa çıkmak için kullanılabilecek bazı stratejiler vardır.
Aşağıda, bu stratejilerden biri örnek olarak sunulmuştur:
Duyguları yargılamadan fark etmek ve kabul etmek, onlarla sağlıklı bir ilişki kurmaya yardımcı olur.
Kendine şefkatli olmak önemlidir: “Böyle hissetmem normal” diyebilmek bir ilk adımdır.
Şu ana odaklanmak, örneğin nefese dikkat etmek, bedeni hissetmek ya da çevreye odaklanmak, sinir sistemini düzenlemeye yardımcı olur ve kaygı belirtilerini hafifletir.
Sadece olumsuz haber akışına kapılmak yerine, çözüm odaklı ve olumlu örnekler de araştırın.
Bu, umutsuzluk hissini azaltır ve harekete geçme motivasyonunu artırır.
Aynı endişeleri taşıyan insanlarla iletişim kurmak, ortak hareketlerde yer almak, yalnızlık hissini azaltır.
Birlikte yapılan küçük değişiklikler bile olumlu sonuçlar yaratabilir ve kişiye güç kazandırır.
Etkinlikler (Rahatlama ve Farkındalık İçin Uygulamalar)
Nefes Egzersizi – “Tam Nefes”
Öğrenciler burundan derin bir nefes alarak, birkaç saniye tutup ardından ağızdan yavaşça vererek nefeslerine odaklanırlar.
Bu egzersiz zihni sakinleştirir ve kaygıyı azaltır.
5–10 dakika boyunca yapılabilir; hem rahatlama sağlar hem de öğrencinin anda kalmasına yardımcı olur.
Öğrenciler dışarı çıkabilir veya pencere kenarına geçerek doğayı izleyebilirler:
ağaçların dallarındaki rüzgârın hareketi,
kuşlar, çiçekler, bulutlar gibi detaylar gözlemlenir.
Doğayı izlemek zihni yatıştırır ve anda kalmayı kolaylaştırır, dersler arasında hoş bir mola olur.
Bilinçli Yürüyüş (Farkındalıkla Yürüme)
Öğrenciler yavaş adımlarla yürürken, her adımda ayağın yere değmesini ve kendi nefeslerini fark ederler.
Bu yürüyüş sırasında genellikle gözden kaçan küçük anlara dikkat edilir.
Düşünceli bir yürüyüş, hem bedenin hem zihnin rahatlamasını sağlar ve anda kalmaya yardımcı olur.
Öğrenciler her gün kendilerini mutlu eden veya minnet duydukları 3 şeyi yazabilirler.
Bu uygulama, öğrencilerin olumlu yönlere odaklanmasına ve mutluluk duygusunu artırmalarına yardımcı olur.
Şükran pratiği, kaygıyı azaltır ve hayata karşı daha pozitif bir bakış geliştirir.
2019 İklim Eylem Zirvesi'nde iklim aktivisti Greta Thunberg’in konuşmasını birlikte izleyin. Videoyu izledikten sonra öğrencileri, iklim kaygısının iklim aktivizmine nasıl dönüştürülebileceği konusunda düşünmeye yönlendirin.
Greta Thunberg. 'How I turned my eco-anxiety into climate activism'
İklim aktivisti nasıl olunur?
İklim değişikliği konusunda farkındalık yaratın.
Bilimsel gerçekleri, verileri ve etkileri başkalarıyla paylaşarak onları harekete geçmeleri için ilham verin.
Barışçıl gösteriler ve iklim yürüyüşleri düzenleyin veya onlara katılın.
Bu tür etkinlikler, iklim sorunlarına dikkat çeker ve karar vericiler üzerinde baskı oluşturur.
Yerel iklim eylem grupları kurun.
Sürdürülebilir uygulamaları teşvik etmek ve çevre dostu girişimlerde bulunmak için arkadaşlarınızla, sınıfınızla ve okulla iş birliği yapın.
Alışveriş yaparken bilinçli seçimler yapın.
Üretimi çevreye minimum zarar veren ürünleri tercih edin.
Sürdürülebilir ürünler satın alarak kişisel karbon ayak izinizi azaltın.
Sanat ve yaratıcılık:
İklim mesajlarını yaymak için sanat, müzik ve hikâye anlatımını kullanın.
Yaratıcı ifadeler, insanlara duygusal olarak ilham verebilir ve katılımı artırabilir.
Öğrenciler, Tux Paint programını kullanarak iklim değişikliğinin geleceği nasıl etkileyeceğini ve kendi çevre koruma rollerini nasıl gördüklerini çizebilirler.
Ardından sınıf içinde şu konular tartışılır:
Hangi eylemler ve çözümler dünyayı daha iyi bir yer haline getirebilir?
Bu tür bir etkinlik, öğrencilerin duygularını ifade etmelerine ve yaratıcı çözümler bulmalarına yardımcı olur.
Program ücretsizdir ve kullanımı kolaydır.
Etkinlik: “Başka Neler Yapabiliriz?”
Öğrenciler, günlük yaşamlarında ekolojik ayak izlerini azaltmak için neler yapabileceklerine dair bir liste hazırlayabilirler.
Örneğin:
Çöpü azaltma yolları
Su veya enerji tasarrufu
Ulaşımı çevre dostu hale getirme gibi fikirler
Tartışma yoluyla öğrenciler fikirlerini paylaşır ve her bireyin katkısının önemini daha iyi kavrarlar.
İklim değişikliğiyle mücadele eden farklı kişi veya kuruluşları araştırın.
Yaptığınız araştırmaları sınıfla paylaşarak başkalarına ilham verin.
“İklim iyimserliği” (climate optimism) ne anlama gelir?
Gelecekte ne gibi olumlu değişiklikler görmek istersin?
Bunun için sen neler yapabilirsin?
Bu tür tartışmalar, küçük adımların bile büyük değişimlere yol açabileceğini kavratır.
Yerel çevre kuruluşlarıyla iş birliği yapın.
Örneğin:
Ağaç dikme
Çöp toplama gibi küçük çaplı projeler başlatın.
Bu tarz uygulamalar, öğrencilerin kendi katkılarının değerini ve etkisini fark etmelerine yardımcı olur.
Çevreyi korumaya yönelik pozitif haberleri ve başarı öykülerini araştırın.
Bu haberlerden bir “iyi haber derlemesi” oluşturun ve sınıfla paylaşın.
Pozitif örnekler, umut duygusunu artırır ve başkalarını da harekete geçmeye teşvik eder.
Bir günde sınıfta ne kadar plastik ve atık kağıt biriktiğini tartın. ⚖️
Bu ölçüm, günlük atık miktarını somut şekilde fark etmenizi sağlar.
Kaç öğrenci:
okula yürüyerek geliyor,
bisikletle geliyor,
arabayla geliyor?
Bu nasıl bir çevresel etki yaratıyor?
Her öğrenci için bir LEGO parçası kullanın.
Parçaları gruplandırarak sınıfta gerçek bir sütun grafiği oluşturun.
Daha sonra bu grafiği kareli deftere çizin.
Küçük seçimler —örneğin yürüyerek gelmek ya da tek kullanımlık plastikten kaçınmak— genel tabloyu nasıl etkiler?
Nasıl daha çevre dostu kararlar alabiliriz?
Her bireyin küçük katkısı, büyük değişimlerin temelidir.
Sergiler – fotoğrafçılık veya videolar aracılığıyla görsel hikâye anlatımı, iklim etkilerinin gerçekliğini belgelemektedir;
geri dönüştürülmüş malzemelerden moda gösterisi düzenlenmesi;
Müzik – iklim temalı şarkılar, konserler ve/veya tiyatro oyunları oluşturulması.
İklim kaygısının ortaya çıkmasındaki başlıca faktörler:
İklim değişikliği bilgisi – bir kişi iklim değişikliğini ve bunun ciddi sonuçlarını ne kadar iyi anlarsa, gelecekle ilgili endişesi ve kaygısı da genellikle o kadar artar. Doğal afetler, seller, sıcak hava dalgaları ve kuraklıkla ilgili ayrıntılı bilgiler korkuyu artırır.
Aşırı hava olayları – giderek daha sık görülen fırtınalar, seller, sıcak hava dalgaları ve kuraklık, doğrudan iklim değişikliğiyle ilişkilendirildiği için insanlarda geleceğe dair korku ve kaygı yaratabilir.
Gelecek hakkında belirsizlik – iklim kaygısı genellikle, Dünya’da yaşamın dayanılmaz hâle gelmesinden duyulan korkudan kaynaklanır. İklim değişikliği yaşam koşullarının kötüleşmesine, gıda ve su kaynaklarının azalmasına, göçlere ve aşırı kalabalığa yol açarak savaş riskini artırabilir.
Nesiller arası kaygı – özellikle gençler, kendi çocukları ve gelecek nesillerin yaşam koşullarından endişe duyarak kaygı yaşayabilirler.
Doğal afetler – orman yangınları, tsunamiler, kasırgalar ve sellerin daha sık ve şiddetli hâle gelmesi, insanların yaşam alanlarıyla ilgili endişelerini artırabilir.
Hızlı değişim yapamama – insanlar, farkındalık yaratma ve çevreci girişimlerin iklim değişikliğinin hızlı ilerleyişini durdurmak için yeterli olmayabileceğini düşündüklerinde iklim kaygısı yaşayabilirler. Siyasi ve ekonomik önlemlerin yavaş ve yetersiz olması kaygı ve umutsuzluk duygularını artırabilir.
İklim kaygısı açısından risk grubunda olanlar şunlardır:
Tüm yaşamlarını değişen çevre koşullarında geçireceklerini bilen gençler,
Günlük yaşamları iklimle doğrudan ilişkili olan ve yeni koşullara uyum sağlamak için daha az kaynağa sahip düşük gelirli ve savunmasız topluluklar.
İklim kaygısıyla mücadele edebilmek için hem bireysel hem de toplumsal düzeyde aktif hareket etmek, korkuyu azaltan ve daha iyi bir geleceğe olan inancı güçlendiren olumlu değişiklikler yaratmak önemlidir.
Ders planı öğrenme çıktılarıyla birlikte